پژوهش سرای رشیقی در صبح 17 خرداد 91 رصد گذر زهره از مقابل خورشید در محوطه آموزش پرورش میبد برگزار نمود
در این رصد که از طلوع خورشید تا ساعت 9:23 دقیقه ادامه داشت مسئولین آموزش و پرورش میبد کادر اداری ، دبیران و برخی دانش آموزان با تلسکوپ، گذر زهره از مقابل خورشید را مشاهده نمودند.
گذر سياره زهره از مقابل خورشيد به عنوان مهم ترين و زيبا ترين پديده نجومي سال 2012 روز 17 خردادماه رخ خواهد داد که در ايران نيز قابل رصد است.اين پديده تا105سال ديگرتکرار نمي شود.گذرهاي سياره اي از مقابل خورشيد از پديده هاي کمياب نجومي است که از ديد ناظر زميني تنها براي 2 سياره تير و زهره رخ مي دهد.
عباس حسنعلي زاده حقيقي ، عضو کارگروه گذر زهره و از اعضاي انجمن نجوم مشهد در توضيح پديده گذر مي گويد:گذردر علم نجوم به عبور يک جرم آسماني ازمقابل جرمي ديگر مي گويند که جرم جلوتر از نظر ظاهري کوچک تر باشد در واقع هنگامي که يک جرم سماوي از مقابل يک جرم سماوي ديگر عبور مي کند با توجه به ابعاد جرمي که جلوي جرم ديگر قرار مي گيرد، ممکن است 2 پديده رخ بدهد. اگر جرم جلويي از نظر ظاهري بزرگ تر باشد اختفا اتفاق مي افتد و درصورتي که جرم جلويي، کوچک تر باشد گذر رخ مي دهد. گذرها اغلب داراي دوره تناوب مشخص هستند، يعني پس از مدت معلومي دوباره رخ خواهند داد.17خردادماه آخرين گذر سياره زهره ازمقابل خورشيد درقرن حاضراست وتا 105سال ديگر تکرار نخواهد شد .نسبت يک سال در زهره ويک سال زميني تقريبا 8به 13 است وهمين امر موجب مي شود تا در هردوره121ساله 2بار به فاصله 8سال گذر زهره ازمقابل خورشيداتفاق بيفتد ودوره بعدي 105ساله باشد واين نظم به همين صورت ادامه پيدامي کند گذر قبلي که ما شاهد آن بوديم خرداد ماه 1383بود وامسال بعد از 8سال دوباره شاهد آن خواهيم بود.
به گفته حسنعلي زاده حقيقي ،هرگذر4 مرحله اصلي دارد مرحله اول تماس لبه سياره زهره با لبه بيروني قرص خورشيد است وتماس دوم تماس لبه ديگر زهره با سطح لبه داخلي قرص خورشيد خواهد بود واز اين جا گذر زهره آغاز مي شود مراحل 3 و4 در انتهاي گذر وبابرخورد لبه زهره به سطح لبه داخلي وخارجي خورشيد پايان مي پذيرد ما امسال در ايران مرحله اول ودوم گذر را مشاهده نخواهيم کرد زيرا در آن زمان خورشيد هنوزدرکشورمان طلوع نکرده است به عبارت ديگر خورشيد17خردادماه باخال سياهي برچهره اش که همان سياره زهره است، طلوع مي کند و مي توانيد گذر را تاپايان دنبال کنيد.اين گذراز ساعت 5:14 در مشهد آغاز و ساعت 9:20 به پايان خواهد رسيد. بهترين مکان براي رويت اين پديده کشورهاي ژاپن، استراليا، فليپين، آسياي شرقي و حوزه اقيانوسي است که گذر به طور کامل در آن ها قابل رويت است و اما در ايران هر چه به قسمت هاي شرق و جنوب شرقي حرکت کنيم زمان بيشتري از پديده گذر قابل مشاهده است از اين رو بهترين منطقه کشور، مرز سيستان و بلوچستان با پاکستان است. زمان مشاهده اين پديده در قسمت هاي شمالي کشور کوتاه تر است.
عضو کارگروه گذر زهره در ادامه درباره ويژگي هاي سياره زهره مي گويد:زهره دومين سياره منظومه شمسي وپرنورترين جرم آسمان کره زمين بعد از ماه وخورشيد است که اغلب شما شايد آن رادقايقي پس از غروب ياپيش ازطلوع خورشيد در آسمان مشاهده کرده باشيد والبته مي دانيد که اين نور درخشان در اثربازتاب نور خورشيد از سطح سياره به چشم ما مي رسد. زهره پس از عطارد دومين سياره نسبت به خورشيد است که از نظر اندازه وچگالي بسيار شبيه زمين است وبه همين دليل به خواهر زمين هم لقب گرفته است.
سطح سياره مانند زمين از جنس خاک است. يعني مي توان روي آن راه رفت البته براي اين کار بايد خنک کننده هاي بسيار قوي همراهتان باشد چراکه دماي سطح اين سياره به طور ميانگين 480 درجه سانتي گراد است. دليل اين گرماي زياد آن است که سطح زهره باابرهاي بسيار غليظ واسيدي پوشيده شده است که همين امر موجب مي شودگرماي خورشيد که به جو سياره وارد مي شود، داخل آن حبس شود ودماي سطح سياره را بالا ببرد. همچنين فشار ناشي از جو غليظ زهره90برابرفشارجوزمين است که همين امر شرايط سياره زهره را به جهنمي سوزان تبديل کرده است. عجايب زهره به همين جا ختم نمي شود.
هر سال زهره يعني يک دور گردش آن به دورخورشيد225روز زميني طول مي کشد واين درحالي است که يک شبانه روز در اين سياره 243روز زميني خواهد بود. در اين سياره يک روز از يک سال طولاني تر است اگر روي زهره زندگي کنيد هرروز صبح(يعني هر243روز زميني) که بيدار مي شويد خورشيد از غرب طلوع مي کند ودرشرق غروب خواهد کرد ومعني آن اين است که جهت گردش اين سياره به دور خودش خلاف زمين است.فاصله ميانگين اين سياره ازخورشيد 108ميليون کيلومتر وفاصله اش از زمين در بيشترين حالت 260ميليون کيلومتر است. قطر اين سياره اندکي کمتر از زمين وحدود12 هزارو 250کيلومتر است ،شتاب جاذبه آن حدود 87/0شتاب جاذبه زمين است و اين سياره مانند ماه به شکل هاي هلالي تا بدر کامل ديده مي شود.
به گفته عضوانجمن نجوم مشهد، براي رصد اين پديده نجومي نادر اولين و درحقيقت مهم ترين نکته اين است که هيچ گاه مستقيم به خورشيد نگاه نکنيد چراکه صدمات جبران ناپذيري به چشمانتان وارد خواهد کرد. براي رصد ايمن مي توانيد از فيلترهاي مخصوص رصد خورشيد يا عينک هاي خورشيدگرفتگي استفاده کنيد يا اگر در مراکز علمي حضور مي يابيد، مي توانيد گذر را با جزئيات بيشتر ازپشت تلسکوپ هاي مجهز به فيلتر مناسب رصد کنيد والبته مي توانيد با دوربين عکاسي ساده اي از اين پديده عکاسي کنيد البته در تمام مراحل مشاهده و رصد بايد از فيلتر مناسب استفاده کنيد. به کمک يک فيلتر ايمن مي توانيد شاهد عبور سياره زهره مانند خال سياهي روي چهره خورشيد باشيد.
علاقه منداني که مايل هستند اين پديده رابه صورت تخصصي دنبال کنند مي توانند با رصد گذر پروژه هاي علمي متعددي را محاسبه واجرا کنند. مانند محاسبه وتصحيح فاصله زمين تا خورشيد يا اندازه گيري ضخامت جو سياره زهره ويا اندازه گيري قطر زاويه اي اين سياره وچندين طرح علمي ديگر که با مراجعه به پايگاه هاي اينترنتي نجومي مي توانيد از جزئيات آن ها مطلع شويد.همچنين مي توانيد با مراجعه به پايگاه اينترنتي انجمن نجوم مشهد به آدرسwww.toossky.irاطلاعات جامع تري در اين زمينه کسب کنيد.
مطالب این وبلاگ بیشتر مربوط به فیزیک و آزمایشهای فیزیک و آدرس بعضی از سایتهای مرتبط با فیزیک می باشد.امیدوارم بتوانم با نظرات شما عزیزان وبلاگ مفیدی داشته باشم.
